Boons, Adrianus (Janus)

Geboren op 20 mei 1885 te Udenhout als zoon van landbouwer Hendrikus Boons (Udenhout 9 februari 1851-Oisterwijk 10 februari 1913) en dienstmeid Dorothea van Baast (Haaren 3 maart 1859-1 december 1902). Zijn grootvader Adriaan was als boer te Udenhout redelijk welvarend. Zijn vader Hendrikus trouwde met een dienstmeid en moest als landarbeider een bestaan zien te vinden. Zijn vaderj bouwde in Biezenmortel bij Udenhout een klein bedrijfje in fruitbomen op en bleef daarnaast landarbeider. Janus huwde te Oisterwijk op 3 juli 1907 met Adriana (Jana) van de Mierde (Oisterwijk 23 januari 1890-Amsterdam 8 oktober 1971) met wie hij zes kinderen kreeg, twee stierven in het kraambed en een nakomertje stierf al jong in Amsterdam, in leven bleven een dochter en twee zonen. Als tienjarige ging Janus naar de steenoven in Udenhout. Hij verhuisde in april 1903 van Haaren naar Oisterwijk. Janus Boons leidde als reizend sigarenmaker aanvankelijk een wild leven met veel drank en sigaren. Toen zijn dochter Do in 1910 geboren werd is hij opgehouden met drinken. Janus Boons werd in 1913 secretaris van de Nederlandse Bond van Sigarenmakers (al lid vanaf 5 februari 1908). Was in 1916 correspondent en agent voor het SDAP-blad De Strijd. Boons werd voorzitter van de plaatselijke SDAP bij de oprichting op 30 juni 1917 en secretaris van 1918 tot 1920. Hij was al kandidaat voor de SDAP bij de raadsverkiezingen in 1917, maar hij zou bij de raadsverkiezingen van 21 mei 1919 gekozen worden als eerste SDAP-raadslid te Oisterwijk. Vertrok na tegenwerking door de geestelijkheid (hij werd ontslagen bij sigarenfabrikant Graft) naar Amsterdam (20 oktober 1920). Daar werd hij bezoldigd propagandist voor de sigarenmakersbond, doch kreeg als zodanig in 1925 ontslag wegens bezuinigingen. Zijn sigarenzaakje Irene in Betondorp had hij in de crisisjaren van de hand moeten doen. Ook als 'reiziger in sigaren' redde hij het niet. De zaak gevestigd aan de Middenweg 55a ging in het najaar van 1937 failliet. In de oorlogsjaren werkten Janus en Jana mee in hotel Sweering (dochter Do was met Sweering getrouwd). Janus Boons dichtte veel onder het pseudoniem Janus van den Biezenmortel en schreef een manuscript voor een jeugdroman met autobiografische elementen. De dichtbundel gaf hij de titel 'Fluisteringen' naar het gedicht waarin Boons vraagt om madeliefjes om zijn graf te zetten. Janus Boons stierf op 26 mei 1969 aan keelkanker.

Literatuur: Ad van den Oord, Siebe Thissen en Jacqueline de Vries, De akelige twee procent. Andersdenkenden in katholiek Oisterwijk, 1891-1940 (Oisterwijk 1992).